پیش بینی مقدار تبخیروتعرق واقعی روزانه با استفاده از مدل گردش عمومیeh5om و ریزمقیاس کننده دینامیکی regcm3 برای دوره 2040-2010 میلادی (مطالعه موردی : حوضه آبریز کرخه بزرگ)

افزایش گازهای گلخانه ای سبب پدیده ی تغییر اقلیم شده است. در پی این تغییر بسیاری از پارامترهای بسیار مهم نیز تغییر می کنند. یکی از متغیرهای مهم هیدروکلیماتولوژی در علم کشاورزی، تبخیروتعرق می باشد که نقش به سزایی را در چرخه آبشناسی و مدیریت آب در مزرعه ایفا می کند. امروزه پیش بینی پارامتر های متأثر از تغییر اقلیم توسط ابزارهایی تحت عنوان مدل های گردش عمومی موسوم به gcms مدلسازی می شود. این مدل ها بر اساس تبادلات جوی پایه ریزی شده اند و تغییرات جوی را در مقیاس جهانی ارائه می دهند ولی برای تحقیقات منطقه ای دارای قدرت تفکیک مکانی و زمانی پایینی می باشند. برای رفع این نقیصه، در مطالعات منطقه ای از برنامه هایی تحت عنوان ریز مقیاس کننده ها استفاده می شود. دربین ریزمقیاس کننده ها، ریزمقیاس کننده های دینامیکی دارای دقت بیشتری بوده و در واقع همان الگوی مدل های گردش عمومی را در دنبال می کنند. در این تحقیق، از مدل regcm3 جهت پیش بینی تبخیروتعرق واقعی (eta)بر اساس طرحواره bats 1e برای حوضه آبریز کرخه بزرگ استفاده شده است. خروجی این مدل توسط نرم افزار grads قابل استفاده می باشد. مدل regcm3 برای اجرا نیاز به یک سری داده های ماهواره ای، راداری و داده های ایستگاهی دارد که از این داده ها به عنوان داده های re-analyses استفاده می کند. پس از اجرای مدل اصلی برای دوره پایه یعنی 1960 تا 1990 میلادی اقدام به بررسی عملکرد نتایج شد. این بررسی به صورت کیفی با استفاده از رابطه تکمیلی صورت گرفت. در این تحقیق از تبخیروتعرق مرجع که توسط نرم افزار ref-et به روش هارگریوز- سامانی محاسبه شده استفاده شده است. در نهایت با توجه به نتایج به دست آمده عملکرد مدل eh5om تحت ریزمقیاس کننده regcm3مورد تأیید قرار گرفت. جهت مقایسه نسبی مقادیر دوره پایه و دوره آینده، نقشه های پهنه eta با استفاده از نرم افزار gis برای ماه های رشد و کل دوره رشد تهیه شد. محاسبات آماری در این تحقیق توسط نرم افزار sas و با استفاده از روش t استودنت انجام گردید. سپس با اجرای مدل برای حوضه آبریز کرخه بزرگ شدت تبخیروتعرق واقعی برای یک دوره 30 ساله (2010-2039) در نقاط شبکه پیش بینی شد. نتایج حاکی از افزایش تبخیروتعرق واقعی در قسمت شرقی حوضه در فصول رشد گیاه می باشد. در مجموع، نتایج نشان داد که در کل حوضه شاهد کاهش 230 میلیمتری تبخیروتعرق واقعی در دوره 2010- 2039 میلادی نسبت به دوره پایه (1960-1990) خواهیم بود.